به زبان ساده هاست وردپرس یعنی سرویس میزبانی مخصوص وردپرس که با تمام پیش نیاز های سیستم مدیریت محتوای وردپرس...
پشتیبانی آنلاین
برای ارسال پیام کلیک کنید.
قبل از اینکه پایگاه داده (Database) را معرفی کنیم، باید کاربرد آن را درک کنید.
می‌دانیم که این روزها جهان بر پایه تکنولوژی اداره میشود. در بسترهای مختلف تکنولوژی، داده‌هایی تولید می‌شوند که پیام شما را به کسی که آن سوی خط می‌رسانند. تفاوتی ندارد که این پیام قرار است از طریق وب‌سایت‌تان به گوش طرف مقابل‌تان برسد یا اینکه یکی از اپلیکیشن‌های موجود (مانند تلگرام) این وظیفه را بر عهده دارد، در همه حالت‌ها این داده‌ها هستند که پیام را به مقصد می‌رسانند. ما برای نگهداری داده‌ها نیاز به فضایی داریم که به‌عنوان دیتابیس یا همان پایگاه داده شناخته میشود.
همه اطلاعات را می‌توانید در دیتابیس نگهداری کنید. مثلاً داده‌های مربوط به اشخاص مختلف مانند نام، سن، وزن، شماره تلفن، آدرس، اطلاعات حساب بانکی و… . یا حتی تصاویر، ویدئوها و محتواهای سایت!
اگر دوست دارید از ماهیت و سازوکار دیتابیس سر دربیاورید و با سیستم مدیریت پایگاه داده و انواع دیتابیس آشنا شوید، با ما همراه باشید.
پایگاه داده یا دیتابیس چیست؟
پایگاه داده یا Database در حقیقت محلی برای ذخیره‌سازی داده‌ها به‌صورت منظم است. با کمک دیتابیس می‌توانید داده‌هایتان را روی فضای الکترونیکی مانند هارد لپ‌تاپ یا روی هاست ذخیره کنید؛ بنابراین هر زمانی که نیازی به تغییر و دست‌کاری داده‌ها داشته باشید یا بخواهید داده‌هایتان را مدیریت کنید، با کمک دیتابیس به‌راحتی می‌توانید این کار را انجام دهید.
اگر بخواهیم این موضوع را شفاف‌تر کنیم تا قابل‌درک‌تر باشد، بهترین راه این است که پا به دنیای واقعی بگذاریم و مکان‌هایی که دیتابیس در آن‌ها استفاده میشود را لیست کنیم.
فرض کنید که هم‌اکنون نیاز به یک شماره تلفن دارید و با مرکز اطلاعات مخابرات تماس می‌گیرید؛ این مرکز با اطلاعات کاربر مانند نام و نام خانوادگی، محل زندگی و جزییاتی که ارائه می‌کنید، شماره تلفنی را به شما می‌دهد. در واقع، اپراتور از طریق پایگاه داده به این اطلاعات دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را به شما ارائه می‌کند.
مثال دیگری که می‌توانیم در این زمینه بیاوریم، نحوه دسترسی اداره برق به اطلاعات مشتریان است. اگر شما مشکل خرابی برق را گزارش کرده باشید، یا مشکلی در محاسبه هزینه مصرفی برق‌تان پیش‌آمده باشد یا نیاز به صدور قبض المثنی برای اطلاع از هزینه برق مصرفی‌تان داشته باشید، شرکت برق از طریق دیتابیس به این اطلاعات دسترسی پیدا کرده و به درخواستی که ارائه کرده‌اید، رسیدگی می‌کند.
💡 حتی فیسبوک و اینستاگرام که روزمره از آن‌ها استفاده می‌کنید هم دادها را در دیتابیس ذخیره می‌کنند، تا کاربران بتوانند به‌راحتی از این برنامه‌ها استفاده کنند و به تمام اطلاعاتی که می‌خواهند دسترسی داشته باشند.
انواع دیتابیس کدامند؟
دیتابیس نمونه‌های مختلفی دارد و با توجه به نیازی که وجود دارد، باید انتخاب کنید که کدام یک به درد کار شما می‌خورد. در ادامۀ این بخش با انواع پایگاه داده آشنا می‌شویم.
۱) دیتابیس توزیع شده
پایگاه داده توزیع شده (Distributed database) از دو یا چند پایگاه داده که در کامپیوترهای مختلف قرار دارند تشکیل شده که معمولاً در برنامه‌ها، به‌عنوان یک پایگاه داده واحد ظاهر می‌شوند. به عبارت دیگر، اگرچه اطلاعات به‌صورت متمرکز در این دیتابیس ذخیره نمی‌شود، اما دیتابیس توزیع شده از نگاه کاربران و کسانی که به آن‌ها دسترسی دارند به‌صورت یکپارچه به نظر می‌رسد.
۲) دیتابیس شخصی
دیتابیس‌های شخصی (Personal Database) برای ذخیره‌سازی داده‌ها در رایانه‌های شخصی استفاده می‌شوند. این دیتابیس‌ها جمع‌وجور بوده و به‌راحتی قابل کنترل هستند. داده‌های دیتا بیس شخصی، معمولاً در اختیار یک فرد، یا گروه کوچکی در سازمان قرار دارند. برای مثال، شما می‌توانید با استفاده از نرم‌افزار Microsoft Access، برای خودتان یک پایگاه داده شخصی ایجاد کنید.
۳) دیتابیس شی گرا
پایگاه داده شیء گرا، ترکیبی از پایگاه داده رابطه‌ای و برنامه‌نویسی شی گرا است.
در دیتابیس های شی گرا (Object Oriented Database)، اطلاعات به‌جای اینکه به‌صورت داده ذخیره شوند، به صورت شی سازمان‌دهی می‌شوند. این نوع از دیتابیس‌ها از ذخیره‌سازی انواع داده‌ها پشتیبانی می‌کنند. اشیایی که در دیتابیس ذخیره می‌شوند دارای ویژگی‌هایی هستند که نحوه استفاده از آن‌ها را مشخص می‌کند. از جمله دیتابیس‌های شی گرا می‌توان به PostgreSQL اشاره کرد.
۴) دیتابیس رابطه ای
پایگاه داده رابطه‌ای (Relational Database) از یک سری جدول (Table) تشکیل شده که داده‌ها در آن‌ها ذخیره و طبقه‌بندی می‌شوند. هر جدول در پایگاه داده رابطه‌ای، دارای تعدادی سطر و تعدادی ستون است. در هر سطر این جدول، یک داده قرار می‌گیرید که با یک موجودیت ارتباط دارد. این موجودیت، در ستون جدول بیان میشود.
۵) دیتابیس ابری
دیتابیس ابری (Cloud Database)، پایگاه داده‌ای است که متناسب با فضای ذخیره‌سازی ابری و بر پایه تکنولوژی رایانش ابری طراحی شده. دیتابیس‌های ابری مزایای زیادی دارند. ازجمله آن‌ها می‌توان به امکان دسترسی به دیتابیس به‌صورت ۲۴ ساعته، امکان ایجاد دیتابیس روی محیط ابر با هزینه مقرون‌به‌صرفه و مقیاس‌پذیری بالای دیتابیس اشاره کرد. در کل، دیتابیس‌هایی که روی این فضا هستند را می‌توانید در هر ساعت از روز مدیریت کنید و اطلاعات را به‌صورت نامحدود در دیتابیس ذخیره کنید.
سازمان‌ها می‌توانند با استفاده از پایگاه داده ابری، برنامه‌های تجاری خود را به‌صورت SaaS توسعه بدهند
اجزای تشکیل‌دهنده دیتابیس چیست؟
پایگاه داده‌ها معمولا از ۵ بخش اصلی تشکیل میشود. این بخش‌ها عبارتند از:
۱. سخت‌افزار
سخت‌افزار database از دستگاه‌های فیزیکی یا الکترونیکی مانند رایانه‌ها، دستگاه‌های ورودی / خروجی، دستگاه‌های ذخیره‌سازی و غیره تشکیل میشود. این تجهیزات رابط بین رایانه‌ها و دنیای واقعی هستند.
۲. نرم‌افزار
این مجموعه شامل برنامه‌هایی است که برای مدیریت و کنترل دیتابیس به‌صورت کلی به کار میرود. این بخش معمولا شامل خود نرم‌افزار database، سیستم‌عامل و نرم‌افزار شبکه‌ای است که برای به اشتراک گذاشتن داده‌ها بین کاربران و برنامه‌های کاربردی استفاده میشود.
۳. داده‌ها
داده‌ها شامل حقایق، مشاهدات، ادراکات، اعداد، نویسه‌ها، نمادها، تصاویر و غیره هستند که بعد از پردازش معنا پیدا می‌کنند. داده‌ها شاید ساده به نظر برسند، اما این سادگی دلیلی بر سازمان‌دهی آن‌ها نیست. بلکه ممکن است داده‌ها در عین ساده به نظر رسیدن، سازمان‌دهی نشده باشند.
۴. رویه‌ها
رویه مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و قوانینی است که به شما کمک می‌کند تا از DBMS (سیستم مدیریت دیتابیس یا Database Management System) استفاده کنید. در حقیقت رویه‌ها همان مواردی هستند که طراحی و متدهای دیتابیس را مشخص می‌کنند و کاربران با یادگرفتن آن‌ها، می‌توانند از دیتابیس استفاده کنند.
۵. زبان دسترسی به دیتابیس
از زبان دسترسی به database برای دسترسی به داده‌های درون دیتابیس، وارد کردن داده‌های جدید، به‌روزرسانی داده‌های موجود یا بازیابی اطلاعات مورد نیاز از DBMS استفاده میشود. با کمک این زبان است که کاربر می‌تواند داده‌های جدید را طبق دستورات مناسب از دیتابیس بخواند یا درون آن قرار دهد.
